Sinds kort ontvangen wij wekelijks een bio groentenpakket uit de velden van Anderlecht. Ik weet niet of veel mensen onze streek kennen, maar wij wonen dus én in Brussel én op het platteland 🙂 Als ik dagelijks door de velden naar mijn werk wandel, zie ik soms de stadsboeren aan de slag. Ze plukken de groenten die enkele dagen later aan mijn deur geleverd zullen worden. Elke keer zijn ze met zorg schoongemaakt en gebundeld. Niet met industriële machines, maar met de blote hand. Wanneer ik naar de lieflijke bundeltjes sla en peterselie kijk, kan ik soms echt het geduld en de toewijding van de telers voelen. Elk blaadje is zorgvuldig uitgekozen en in het bundeltje geschikt. Net zoals bij een bloemenboeket.

Hier is geen extra schakel in de keten: de boer die op de velden zwoegt, is dezelfde boer die het groentenpakket aan mij levert. Dit persoonlijke contact schept een band en maakt me nóg bewuster van zijn werk. Ik ben blij dat ik hen steun en ergens voel ik me ook dankbaar dat ik die mand elke week in ontvangst mág nemen. Het maakt me op één of andere manier nederig. Natuurlijk levert hij ons voedsel en betalen wij daarvoor, maar toch is het meer dan dat. We krijgen er elke week een portie liefde, toewijding en verwondering bij. Ik aanschouw die dappere blaadjes, wortels en knolletjes die het allemaal tot groente hebben geschopt. En ik vraag me af: voel ik hier nu meer bij dan wanneer ik in de supermarkt koop? En wat zegt dat dan over ons gevoel van verwondering?

Mijn ingrediënten van verwondering

Als ik naar mijn ‘supermarkt vs. bioboer’ beleving kijk, zijn er een paar elementen die het verschil maken. Drie om precies te zijn. Ik noem ze mijn ingrediënten van verwondering. De eerste is tijd. In een supermarkt neem ik zelden of nooit de tijd om fruit of groenten te bestuderen. Hen eens wat langer vasthouden, hun vorm voelen, nieuwsgierig zijn naar hun ‘bestaan’. Het is alsof de supermarkt daar niet de juiste plaats voor is. Alsof ik daar veel moeilijker kan stilstaan en vertragen. Thuis ontvang ik mijn groentenpakket elke donderdag, en het eerste wat ik doe is de tijd nemen om mijn nieuwe oogst te observeren. Misschien speelt het ook een rol dat ik die groenten niet zelf heb uitgekozen, wat de verrassing nog wat groter maakt. Maar op zich maken alleen al de paar minuten die ik uitrek om ze te bestuderen, een groot verschil in mijn verwondering.

Het tweede ingrediënt is verbondenheid. Het feit dat ik de velden zie waar al die groenten groeien én ook de mensen ontmoet die erin werken, maakt dat mijn aankoopervaring plots veel concreter wordt. Ik kan mij ermee verbinden en er iets bij voelen. Zoals sympathie, begrip voor hun werkomstandigheden, dankbaarheid, liefde, fierheid, enz. Ik kan me in de plaats stellen van de boer en me inbeelden hoe het zou zijn als ik zijn werk zou doen. Maar evengoed kan ik ook stoppen bij een slak op straat of een boom in het park en mij daarmee verbinden. Net als ik zijn zij levende wezens en kunnen ze mij verwonderen. Want die slak gaat zo heerlijk traag door het leven. En de boom is zo sterk dat hij alle stormen trotseert en tegelijkertijd helpt hij solidair zijn soortgenoten.

Verbinding gaat over empathie. En over liefde. Maar het is niet zo eenvoudig om altijd met alles en iedereen in verbinding te blijven. Ik geloof dat de veelheid aan informatie en prikkels die we dagelijks ontvangen daar een grote rol in speelt. Het is dikwijls té veel en té snel. We hebben geen tijd om overal bij stil te staan. Maar wat als we ons verwonderingsgehalte een duwtje in de rug geven en proberen om wat selectiever te worden? Selectiever in de informatie die we dagelijks laten binnensijpelen, in de aankopen die we doen en in het aantal mensen aan wie we aandacht schenken? Dan kiezen we bewuster wanneer, hoe en met wat of wie we in verbinding gaan. We kunnen bv. 2 goeie artikels écht lezen, een kaartje sturen naar iemand die ons lief is of enkel die boodschappen doen die we écht nodig hebben. Wanneer we ‘en plus’ lokaal kopen, kennen we ook veel sneller de schakels én de gezichten achter het product. Zoals de lieve boerin waar ik mijn eitjes bij haal en telkens een praatje mee sla. Hoe meer we ons openen en verbinden, hoe meer onze verwondering wordt gestimuleerd. Want meestal ligt ze gewoon om de hoek. Misschien zelfs nog meer dan aan de andere kant van de wereld…

Nieuwsgierigheid is mijn laatste ingrediënt van verwondering. Ik weet niet hoe ze het doen, maar in de supermarkt ziet elke tomaat, wortel of komkommer er hetzelfde uit. In mijn groentenmand is geen enkele wortel even lang of even dik. Sommige zijn zelfs zo bizar van vorm dat ik me afvraag wat ze onder de grond allemaal hebben uitgespookt om het tot zo’n kronkelende wortel te hebben geschopt. Ik noem dat nieuwsgierigheid, maar het is misschien tegelijkertijd ook mijn fantasie die me helpt verwonderen…In ieder geval, ik denk dat je mijn punt wel begrijpt. Al die verschillen, in kleur, vorm en gestalte, kunnen ons nieuwsgierig(er) maken. Zullen we dat ook in het achterhoofd houden wanneer het over mensen gaat?

Het bloempje dat zich tussen twee straatstenen murwt

Het is gek hoe we dikwijls veel geld of tijd (willen) uitgeven om verwonderd te worden. Het is alsof elke ervaring steeds groter en straffer en exclusiever moet zijn om dat gevoel te bereiken. Maar wat als we het gewoon eens hier en nu eens proberen met deze 3 ingrediënten? Beeld je bijvoorbeeld in dat je straks de deur uitgaat, tien passen zet, tot stilstand komt en een paar minuten je ogen sluit. Je luistert, je verbindt je met de plek waar je staat en met alles wat jou op dat moment omringt. En dan open je je ogen.

Wat zie je? Wat voel je? Is er iets dat je nog nooit hebt gezien? Of iets dat heel natuurlijk je aandacht trekt? Bij mij zijn dat dikwijls madeliefjes in een grasveld. Of een bloempje dat zich dapper tussen twee straatstenen murwt. Of het horen van de wind tussen de bomen. Er is echt zoveel dat ons kan verwonderen. Als we maar even de tijd nemen ons ervoor te openen. En te beseffen dat we dat gevoel echt zelf kunnen opwekken, zoveel we maar willen. Het zijn niet per se de (uiterlijke) omstandigheden die dat doen voor ons. We zijn in staat om een wonder te maken van alles wat we zien.

Ik bevestig mijn groentenpakket voor de komende week en vraag me in godsnaam af wat ‘mizuna’ en ‘laitue’ betekenen. Naast de groenten blijft ook de Franse vocabulaire mij intrigeren. Elke dag een beetje ‘verwonderen’, het is (één van) de sleutels tot een groter geluksgevoel. Daar ben ik van overtuigd. Het brengt zelfs ook wat extra spanning in onze vele routines. Wie weet welke onverwachte ontdekkingen liggen er plots dagelijks op ons te wachten… En dat allemaal met een beetje tijd, verbondenheid en nieuwsgierigheid.