How are you, really ?
Wie mij kent, weet dat ik al heel wat verschillende jobs heb gedaan. Dit seizoen werk ik op een camping, op 5 minuten fietsen van ons huis: Domaine d’Haulmé. Ik coördineer de receptie, stuur een deel van de equipe aan en zorg in de rustige uurtjes voor de vertaling van de website. Het is tot nog toe een helse rit geweest. Er zijn zoveel onderschatte beroepen ! Het vraagt best wat om telkens open te blijven, te vertrouwen op mezelf te midden van het stevige ritme, en te weten dat net daar heel wat groei en betekenis in ligt.
Deze week kwam een van onze poetsdames stilletjes binnen. Zoals gewoonlijk, want ze is heel timide, maar ik zag aan haar ogen dat ze gehuild had. Twee uur later komt haar collega met haar terug en vraagt om even apart te zitten. Bleek dat C.’s grootvader die nacht was overleden. Ze had niets durven zeggen. Maar haar lichaam toonde wat ze niet over haar lippen kreeg. Het deed me nadenken. Wat maakt dat iemand niet kan spreken? Overkomt het jou ook wel eens? Vaak is er angst. Voor teleurstelling, boosheid van anderen, onbegrip, hier misschien ook voor verlies van werk. Daarnaast weten we soms ook niet goed hoe we iets moeten vertellen, zeker wanneer we ons kwetsbaar voelen. Waar beginnen we? Mag ons verhaal er zijn? Wat als de tranen komen? Het vraagt veel vertrouwen. En moed. Moed. En vertrouwen. Hoe kunnen we elkaar helpen om hierin te groeien?
Het échte luisteren
Wanneer je aan iemand vraagt ‘Hoe gaat het’, wil je dan écht weten hoe het gaat? Verwacht je de gewone ‘ça va’ of kan je tijd nemen om een vraag bij te stellen? Over hoe het nu echt is in dat kersverse gezinnetje, over hoe die nieuwe job aanvoelt, over hoe iemand verder leeft zonder die dierbare of na een andere pijnlijke gebeurtenis? Willen we dat weten? Ik denk op zich van wel, maar twee dingen ontbreken vaak: tijd en zelfzekerheid. Als je zelf niet voldoende tijd of energie hebt, is er ook minder (mentale) ruimte om uit te reiken naar iemand anders. Jammer genoeg is dat in onze maatschappij, waar de tijdsdruk zo hoog ligt, een gigantisch probleem. Het maakt dat nog nooit zoveel mensen letterlijk geïsoleerd zijn in een samenleving.
Daarnaast is het niet eenvoudig om de kwetsbaarheid van een ander te ontvangen, als je zelf niet in verbinding staat met je eigen kwetsbaarheid. Voor veel mensen is dit (nog) zo. Voor deze groep is het moeilijk om echt te begrijpen wat iemand voelt. Daarom veranderen ze snel van onderwerp of weten ze niet wat te antwoorden. Gelukkig zijn we allemaal voortdurend in beweging. Ieder groeit op zijn eigen tempo. Maar als je zelf nood hebt om te spreken, is het belangrijk om selectief te zijn. Je kan enkel beginnen vertellen als je weet dat er iemand is die écht kan luisteren. Misschien was die er niet voor C.?
Jezelf aanmoedigen
Naast een veilige gesprekspartner vinden, heb je ook zelf een stukje moed te overwinnen als je iets persoonlijks wil delen. Dikwijls liggen die drempels nog hoger. We zijn zo bang voor de reactie van de ander, en willen natuurlijk graag bij de groep (dewelke dat ook is, groot of klein) blijven horen. Zeker als het gaat over een boodschap in relatie met iemand anders, zijn we eerder geneigd om onze gevoelens in te slikken, omdat we denken dat die er niet mogen zijn. Op dat vlak hebben we qua communicatie echt wat in te halen.
Het is ook nog nieuw. Twee generaties geleden werd er (op enkele uitzonderingen na) niet over gevoelens gesproken. De maatschappij is ook vandaag nog niet erg ondersteunend hierin. We leren er niet over op school, en als mensen het publiekelijk doen (bv. in de media), wordt er zelden constructief op gereageerd. Dus ja, begin er maar aan. Toch is het zo noodzakelijk, als we in een maatschappij willen leven die meer vertrekt vanuit het hart dan vanuit het hoofd.
Samen op pad
Raap dus al je moed bijeen wanneer je voelt dat je iets wil delen. Over iets wat er gebeurd is in je leven, over hoe je je voelt op je werk of in een bepaalde relatie, over iets dat je heeft gekwetst, eender wat. Elke keer als iemand (respectvol) durft te delen, komt die authenticiteit meer en meer de wereld in, en kunnen anderen er ook van leren. Het is een groot werk. Het is ook allesbehalve gemakkelijk wanneer je je zelf heel erg kwetsbaar voelt. Maar toch hebben we het samen te doen. Het kan zo mooi zijn wanneer je boodschap plots écht binnenkomt bij iemand. Alleen maar omdat je vertelt dat je verdriet hebt, of je je erg bang of eenzaam voelt.
Voor velen is het leven niet gemakkelijk. We maken pijnlijke dingen mee. Alleen delen we die veel minder. Maar net zoals in alle vreugdevolle ervaringen, zijn we ook in de moeilijke momenten samen op pad. Vanuit mijn eigen ervaring blijft dat natuurlijk mijn dada. Ik heb het zelf dikwijls gemist om in de lange rouwperiodes mijn kwetsbaarheid te kunnen delen. Maar ik had ook soms de moed niet om het te doen. Dus ja, samen leren is beter dan alleen…
We stuurden C. naar huis. Dat wou ze ook. Bij haar familie zijn. Ik denk aan haar. Gisteren, op de dag van de begrafenis, stuurde ik haar een berichtje. Ze mocht er zijn, met al haar verdriet. Ze mag er zijn, morgen ook weer. Met haar tranen. Of haar glimlach. Misschien.
